پیمانكار قبل از بستن قرارداد، باید برای تضمین حسن انجام تعهدات خود معادل پنج درصد مبلغ اولیه پیمان ضمانتنامه از بانك تهیه و یا اینكه مبلغی را به صورت سپرده نقدی نزد كارفرما به امانت بگذارد در قرارداد پیمانكاری مواردی مانند موضوع، مبلغ، مدت، تاریخ شروع، دوره تضمین و نظارت بر اجرای كار مشخص میشود اسناد و مدارك یك پیمان معمولاً شامل موارد زیر است
قیمت فایل فقط 19,500 تومان
مقدمـه...................................................................................................................................................................................... 3
تعـاریف.................................................................................................................................................................................. 3
مراحل اجرای طرح.......................................................................................................................................................... 6
ارجاع كار به پیمانكـار..................................................................................................................................................... 7
انعقاد قرارداد..................................................................................................................................................................... 10
دفاتر پیمانكار.................................................................................................................................................................... 11
تحویل و تجهیز كارگـاه................................................................................................................................................. 12
اجرای عملیات اصلی..................................................................................................................................................... 13
تهیه صورت وضعیت كارهای انجام شده.............................................................................................................. 13
تحویل موقت...................................................................................................................................................................... 14
تهیه صورت وضعیت قطعـی..................................................................................................................................... 14
تحویل قطعـی.................................................................................................................................................................... 14
صورتحساب نهـایی........................................................................................................................................................ 15
روش حسابداری پیمانهای بلند مدت......................................................................................................................... 15
مخارج قبل از انعقاد پیمان........................................................................................................................................... 16
مخارج اجرای پیمان....................................................................................................................................................... 16
مخارجی برآوردی تكمیل پیمان................................................................................................................................. 16
تهیه صورت وضعیت................................................................................................................................................... 18
درآمد پیمـان....................................................................................................................................................................... 22
نحوه اندازهگیری درصد پیشرفت پیمان.................................................................................................................. 22
نحوه ارائه در صورتهای مالی................................................................................................................................... 24
مواد و مصالح پای كـار................................................................................................................................................ 25
شناسایی زیان مورد انتظـار......................................................................................................................................... 26
ناممكن بودن اندازهگیری ما حصل پیمان به گونه اتكا پذیر........................................................................... 28
تغییر در برآورد............................................................................................................................................................... 30
موضوع:حسابداری پیمانهای بلند مدت
پیمانكاری فعالیتی گسترده است كه حوزههای متنوعی مانند سد سازی، راهسازی، ساختمان سازی، تاسیسات نفت و گاز و خدمات را پوشش میدهد. فرآیند پیمانكاری دارای جزئیات فنی زیادی است كه از تهیه اسناد مناقصه شروع میشود و تا تحویل قطعی كار به كار فرما ادامه مییابد.
مهمترین مسئله حسابداری برای پیمانهای بلند مدت زمان شناسایی درآمد و سود و یا به عبارت دیگر تخصیص درآمدها و هزینههای پیمان به دورههایی است كه در آن دورهها عملیات موضوع پیمان اجرا میشود.
اجرای یك پیمان توسط پیمانكار ممكن است در دورههای حسابداری مختلف واقع شود اگر پیمانكار درآمد پیمان را پس از تمكیل پیمان شناسایی كند و در طول اجرای پیمان از شناسایی درآمد خودداری كند صورت سود و زیان پیمانكار در دوره اجرای پیمان، نتایج عملكرد را متناسب با كار انجام شده نشان نمیدهد.
استاندارد حسابداری شماره 9 برای حسابداری پیمانهای بلند مدت در صورتهای مالی پیمانكار بكار گرفته میشود و برای حسابداری در صورتهای كارفرما كاربرد ندارد. كارفرما برای حسابداری دارایی در جریان ساخت معمولاً از ضوابط استاندارد حسابداری شماره 11 (داراییهای ثابت مشهود) و شماره 8(موجودی مواد و كالا) تبعیت میكند. اگر چه به عنوان استاندارد«پیمان بلند مدت» است و به طور معمول پیمان بلند مدت بیش از یكسال به طول میانجامد. اما الزامات استاندارد برای پیمانهای كه مدت آن از یك سال كمتر است نیز كاربرد دارد.
پیمان بلند مدت: پیمانی است كه برای طراحی، تولید یا ساخت یك دارایی منفرد قابل ملاحظه یا ارائه خدمات منعقد میشود و مدت زمان لازم برای تكمیل پیمان چنان است كه فعالیت پیمان در دورههای مالی متفاوت قرار میگیرد.
پیمان مقطوع: پیمان بلند مدتی است كه به موجب آن پیمانكار با یك مبلغ مقطوع برای كل پیمان یا یك نرخ ثابت برای هر واحد موضوع پیمان كه در برخی موارد ممكن است بر اساس مواردی خاص مشمول تعدیل قرار گیرد توافق میكند.
پیمان امانی (پیمان با حقالزحمه مبتنی بر مخارج): پیمان بلند مدتی است كه به موجب آن مخارج قابل قبول یا مشخص شده در متن پیمان به پیمانكار تادیه و درصد معینی از مخارج مزبور یا حقالزحمه ثابتی نیز به پیمانكار پرداخت میشود.
صورت وضعیت: صورتحسابی است كه وضعیت كارهای انجام شده را، از ابتدای كار تا تاریخ صورت وضعیت، به صورت انباشته نشان میدهد و به طور ادواری (معمولاً ماهانه) برای كارفرما فرستاده میشود.
تعدیل قرارداد: تعدیل قرار داد اولیه به گونهای كه شرایط آن بدون افزودن شرط جدیدی تغیر مییابد.
ادعاها: مبالغ مازاد بر مبلغ قرارداد كه پیمانكار به دلیل تاخیر كارفرما، اشتباه در تعیین مشخصات و طراحی، تغییرات توافق شده در كار یا در سایر رخدادهایی كه ادعا میشود عامل مخارج پیشبینی نشده است، از كارفرما مطالبه میكند.
پیمان در جریان پیشرفت: حسابی كه برای انباشت مخارج ساخت پروژه استفاده میشود.
روش درصد پیشرفت كار: یك روش حسابداری است كه درآمد قرارداد متناسب با پیشرفت كار شناسایی میشود.
روش كار تكمیل شده: یك روش حسابداری است كه درآمد قرارداد در هنگام تكمیل پیمان شناسایی میشود.
مخارج پیش از قرارداد: مخارجی كه قبل از انعقاد قرار داد انجام میشود(مانند تهیه نقشه، خرید تجهیزات خاص، ...)
مركز سود: واحد انباشت درآمدها و هزینهها برای اندازهگیری عملكرد قرارداد
پیمانكار جزء: شخص حقیقی یا حقوقی است كه تخصص در انجام كارهای اجرایی دارد و پیمانكار برای اجرای بخشی از عملیات پیمان با او قرارداد میبندد.
تكمیل اساسی: مقطعی كه در آن كارهای مهم قرارداد تكمیل شده است و تنهامخارج و خطرات بالقوه اندكی باقی مانده است.
پیش دریافت پیمان: بخشی از مبالغ دریافتنی توسط پیمانكار است كه كار مربوط به آن تا تاریخ ترازنامه انجام نشده است.
مبالغ دریافتنی بابت پیشرفت كار عبارت است از:
الف. علی الحسابها: مبالغی است كه به طور موقت در قبال صورت حسابهای صادره در دست بررسی دریافت میشود.
ب. سایر دریافتها: عبارت است از اقلامی كه ماهیت علی الحساب نداشته، لیكن در قبال پیشرفت كار دریافت میشود و نیز در برگیرنده آن بخش از مبالغ پیش دریافت پیمان است كه كار مربوط به آن تا تاریخترازنامه انجام شده است.
زیانهای قابل پیشبینی: زیانهایی است كه انتظار میرود در طول مدت پیمان ایجاد شود(با احتساب مبالغ برآوری هزینه كارهای اصلاحی و تضمینی و هر گونه هزینههای مشابهی كه تحت شرایط پیمان قابل بازیافت نیست، مبلغ زیان مذكور بدون توجه به موارد زیر برآورد میشود:
الف. شروع یا عدم شروع كار پیمان
ب. حصهای از كار كه تا تاریخ ترازنامه انجام شده است.
ج. میزان سودی كه انتظار میرود از پیمانهای دیگر (به استثنای پیمانهای كه پیمان واحد تلقی میشود) حاصل شود.
دستگاه نظارت ( مهندس مشاور): عبارت است از شخص حقیقی یا حقوقی كه كارفرما به منظور اجرای تعهداتی كه پیمانكار بر طبق مفاد پیمان به عهده گرفته، تعیین و به پیمانكار كتباً معرفی مینماید.
رئیس كارگاه: رئیس كارگاه، شخصی است كه از طرف پیمانكار به منظور اجرای عملیات موضوع پیمان در كارگاه به كارفرما یا دستگاه نظارت معرفی میشود.
طرحهای بلند مدت پیمانكاری معمولاً در سه مرحله مطالعات مقدماتی، مطالعات تفصیلی، اجرا و نظارت انجام میشود كه هر یك از مراحل شامل اقدامات معینی به شرح زیر است:
مرحله اول: مطالعات مقدماتی طرح
1.مطالعات شناسایی طرح
2.تهیه طرح مقدماتی
مرحله دوم: مطالعات تفصیلی طرح
1.تهیه نقشههای تفصیلی
2. تهیه اسناد و مدارك مناقصه
مرحله سوم: اجرای طرح
1.ارجاع كار به پیمانكار
2. انعقاد قرار داد پیمانكاری
3.عملیات اجرایی
4.تنظیم و پرداخت صورت وضعیتها
5.تحویل موقت
6.تحویل قطعی
كارفرما پس از پایان مراحل مطالعاتی، وارد مرحله اجرا میشود كه در نخستین گام باید پیمانكار را انتخاب كند. پیمانكار در بسیاری از موارد از طریق مناقصه انتخاب میشود. در شركتهای خصوصی ضوابط مناقصه معمولاً در آییننامه معاملات خاص هر شركت مشخص میشود. بخش دولتی باید در برگزاری مناقصه و در تدوین آییننامه معاملات، قانون برگزاری مناقصات را رعایت كند.
طبق این قانون، مناقصات از نظر مراحل بررسی به دو گروه طبقهبندی میشود:
1.مناقصه یك مرحلهای: مناقصهای كه در آن نیازی به ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها نباشد. در این مناقصه پاكتهای پیشنهاد مناقصهگران در یك جلسه گشوده و در همان جلسه برنده مناقصه تعیین میشود.
2. مناقصه دو مرحلهای: مناقصهای است كه به تشخیص مناقصهگذار، بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها لازم باشد. در این مناقصه كمیته فنی بازرگانی تشكیل میشود و نتایج ارزیابی فنی و بازرگانی پیشنهادها را به كمیسیون مناقصه گزارش میكند و برنده مناقصه تعیین میشود.
مناقصات از نظر روش دعوت مناقصهگران به دو گروه تقسیم میشود:
1.مناقصه عمومی: مناقصهای است كه در آن فراخوان مناقصه از طریق آگهی عمومی به اطلاع مناقصهگران میرسد.
2. مناقصه محدود: مناقصهای كه در آن به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصهگذار، محدودیت برگزاری مناقصه عمومی با ذكر ادله تائید میشود. فراخوان مناقصه از طریق ارسال دعوتنامه برای مناقصهگران صلاحیتدار به اطلاع آنها میرسد.
از نظر حسابداری مرحله مناقصه برای پیمانكار دارای مخارجی است كه عموماً مخارج پیش از قرارداد نامیده میشود. مانند حقالزحمه مهندسان برای قیمتگذاری، مخارج خرید اسناد مناقصه و مخارجی را كه كارفرما در این مرحله برای چاپ آگهی و دعوت از پیمانكاران انجام میدهد و به حساب هزینه مطالعاتی طرح منظور میشود.
در این مرحله از اجرای طرح پیمانكار باید برای شركت درمناقصه مبلغ معینی را به عنوان سپرده شركت در مناقصه به حساب مناقصهگذار واریز و یا اینكه باید ضمانتنامه بانكی بگیرد و بانكها برای صدور ضمانتنامه معمولاً 10% سپردهنقدی میگیرند و معادل 120% مبلغ ضمانتنامه (پس از كسر سپرده) وثیقه میخواهند. صدور ضمانتنامه مستلزم پرداخت مبلغی نیز به عنوان كار مزد است. ضمانتنامه و وثیقه آن به صورت آماری نگهداری میشود و از نظر حسابداری در صورتهای مالی شناسایی نمیشود اما به صورت سنتی در حسابهای انتظامی ثبت میشود.
مثال: شركت پارس در اردیبهشت 2×13 برای شركت در مناقصه ساخت یك پل شركت كرده است. اگر ضمانتنامه شركت در مناقصه 10000000 ریال باشد و برای خرید اسناد مناقصه 2000000 ریال هزینه نموده باشد نحوه ثبت آن در دفاتر پیمانكار به شرح زیر خواهد بود.
سپرده نقدی صدور ضمانتنامه 1000000 موجودی نقد 1000000 پرداخت سپرده شركت در مناقصه پروژههای در جریان مناقصه 100000 موجودی نقد 100000 پرداخت كار مزد صدور ضمانتنامه |
سپرده مورد درخواست 1000000=10%×10000000 مبلغ وثیقه (سفته) 10800000=120%(1000000-10000000) مبلغ مذكور 100000 ریال |
حساب انتظامی ضمانتمامه شركت در مناقصه 10000000 طرف حساب انتظامی ضمانتنامه شركت در مناقصه 10000000 حساب انتظامی وثیقه ضمانتنامه شركت در مناقصه 10800000 طرف حساب انتظامی وثیقه ضمانتنامه شركت در مناقصه 10800000 |
و نحوه ثبت آن در دفاتر كارفرما به شرح زیر است
حساب انتظامی ضمانتنامه شركت در مناقصه 10000000 طرف حساب انتظامی ضمانتنامه شركت در مناقصه 10000000 ثبت ضمانتنامه دریافتی از شركت پارس |
پس از اتمام مناقصه و مشخص شدن برنده، ضمانتنامه شركت در مناقصه ابطال میشود و برای ابطال آن ثبتهای قبلی غیر از كارمزد معكوس میشود و مخارج كارمزد در صورت برنده شدن پیمانكار به حساب «پیمان در جریان پیشرفت» و در غیر این صورت به حساب«هزینه دوره» منظور میشود. با فرض برنده شدن شركت پارس، كارمزد به حساب پیمان در جریان پیشرفت منتقل میشود:
پیمان در جریان پیشرفت 100000 پروژههای در جریان مناقصه 100000 |
پیمانكار قبل از بستن قرارداد، باید برای تضمین حسن انجام تعهدات خود معادل پنج درصد مبلغ اولیه پیمان ضمانتنامه از بانك تهیه و یا اینكه مبلغی را به صورت سپرده نقدی نزد كارفرما به امانت بگذارد. در قرارداد پیمانكاری مواردی مانند موضوع، مبلغ، مدت، تاریخ شروع، دوره تضمین و نظارت بر اجرای كار مشخص میشود. اسناد و مدارك یك پیمان معمولاً شامل موارد زیر است:
الف. موافقت نامه
ب.شرایط عمومی
ج. شرایط خصوصی
د.برنامه زمانی كلی
هـ.فهرست بها و مقادیر كار
و. مشخصات فنی، دستورالعملها و استاندارد فنی و
ز. نقشهها
قیمت فایل فقط 19,500 تومان
برچسب ها : پیمانهای بلند مدت